Քաղաքապետը

«Քաղաքապետը» հարցաշար

«Քաղաքապետը» հարցաշար-գործիք է, որի միջոցով փորձ է արվում ուրվագծել առավել գերակա քաղաքային գաղափարախոսությունները՝ Երևանի ավագանու առաջիկա ընտրություններին ընդառաջ։ Գործիքը բաղկացած է 10 հարց-իրավիճակից, որոնց ընտրությունը հնարավորություն կտա դուրս բերել հարցաշարը լրացնողների՝ քաղաքային պլանավորման վերաբերյալ գաղափարական մոտեցումները։

Հարցաշար-գործիքը մշակված է հայտնի ուրբանիստներ Ռոբերտ Մոզեսի և Յան Գեյլի, հասարակական ակտիվիստ Ջեյն Ջեքոբսի և քաղաքի տեսաբաններ Հենրի Լեֆեվրի ու Դեյվիդ Հարվիի աշխատությունների հիման վրա: Մշակողներ՝ Հ. Վերմիշյան և Ա. Ղալամդարյան:

Սույն գործիքը ստեղծվել է «Քաղաքական երկխոսություն» ՀԿ-ի կողմից։ Ծրագիրը հնարավոր է դարձել «Ժողովրդավարության զարգացման հիմնադրամի» օժանդակության շնորհիվ: Սույն հարցաշարում տեղ գտած տեսակետները և վերլուծությունները կարող են չհամընկնել ՔԵ կամ ԺԶՀ տեսակետների հետ:

Քաղաքի թաղամասերից մեկին կից բանուկ հատվածը որոշել են կառուցապատել: Ըստ Ձեզ՝ կառուցապատման ո՞ր մոտեցումն է առավել նախընտրելի։

Որոշումները պետք է կայացնի քաղաքապետարանը, քանի որ տիրապետում է համապարփակ տեղեկատվության, ունի կառավարման փորձ։ Նա հենց քաղաքապետարանի մասնագետների հետ պետք է որոշի՝ որ տնտեսավարողներին և ինչպես ներգրավել առավել լավ արդյունք ստանալու համար: Այս դեպքում ուղղակիորեն լսելի չի լինի տեղի բնակչության ձայնը։

Որոշումները պետք է կայացվեն` համագործակցելով մի կողմից տնտեսավարողների, մյուս կողմից՝ տեղացի, անկախ արվեստագետների, ճարտարապետների, քաղաքային հարցերով զբաղվող փորձագետների հետ, որոնք տեղամասի յուրահատկությանը համապատասխան լուծումներ կգտնեն։ Այս մոտեցումը կարող է ժամանակատար և շատ ծախսատար լինել։

Որոշումները պետք է կայացնեն բնակիչները, քանի որ նրանք որպես տեղացիներ կրում են անմիջական ազդեցություն։ Սա կերկարաձգի գործընթացը, ինչպես նաև համայնքի տարբեր խմբերի միջև անհամաձայնությունների մեծ հավանականություն կառաջացնի։

Քաղաքում ավտոմեքենաների քանակը կտրուկ աճել է, որը հանգեցրել է խցանումների: Ըստ Ձեզ՝ ո՞ր մոտեցումն է առավել խրախուսելի։

Պետք է կառուցել նոր մայրուղիներ և ճանապարհներ՝ տրանսպորտային միջոցների աճող թիվը տեղավորելու համար: Ինչպես նաև պետք է ստեղծել ավելի շատ կայանատեղիներ քաղաքի կենտրոնում և խրախուսել ավտոմեքենաների շահագործումը:

Պետք է ավելի շատ փողոցներ դարձնել ոչ երթևեկելի, օրվա որոշ ժամերին արգելել ավտոմեքենաների մուտքը կենտրոնական հատվածներ, իսկ մարդկանց տեղաշարժն ապահովել՝ խթանելով հետիոտնային, հեծանվային ուղիները:

Պետական հարկերի, արգելանքների հիման վրա պետք է կտրուկ կրճատել ավտոմեքենաների քանակը՝ առկա ճանապարհներն ու մայրուղիները ծառայեցնելով հանրային տրանսպորտի ցանցի զարգացմանը։

Նոր վերա/կառուցված այգու անվտանգության ապահովման համար քաղաքային իշխանությունները քննարկում են երեք տարբերակ: Ըստ Ձեզ՝ ո՞ր մոտեցումն է առավել նախընտրելի։

Պետք է այգու կառավարումը տալ որևէ մասնավոր ընկերության, որը կապահովի այգու պահպանությունն ու անվտանգությունը: Սակայն այս դեպքում այգին կօգտագործվի նաև կոմերցիոն նպատակներով։

Պետք չէ որևէ հսկողություն. յուրաքանչյուրը պետք է իրեն հնարավորինս ազատ և անկաշկանդ զգա։ Այցելուները միմյանց կվերահսկեն, սակայն այս դեպքում օրվա որոշ ժամերին այգին կարող է անվտանգ չլինել:

Պետք է այգու վերահսկողությունը հանձնել հարակից բակերի բնակիչներին, ովքեր կօգտագործեն այգին ժամանցի նպատակով և կհոգան այգու անվտանգության ու ապահովության մասին: Սակայն այս դեպքում այգին ավելի շուտ կդառնա բակային միջավայր, քան հանրային գոտի:

Քաղաքի կենտրոնի հին թաղերից մեկը գտնվում է շատ անմխիթար վիճակում. թափառող կենդանիներ, անբարեկարգ, վատ վիճակում գտնվող ենթակառուցվածքներ: Ըստ Ձեզ՝ ո՞ր սցենարն է առավել նախընտրելի։

Պետք է քանդել թաղամասը՝ բնակիչներին տրամադրելով համարժեք ֆինանսական և բնակարանային փոխհատուցում։ Միաժամանակ, պետք է կառուցել նոր, ժամանակին համահունչ ենթակառուցվածքներով թաղամաս:

Պետք է նոր շունչ տալ տարածքին՝ նախևառաջ այն վերակազմակերպելու միջոցով։ Այդ գործընթացը պետք է ընթանա տեղի բնակիչների և մասնավոր բիզնեսների ներգրավմամբ, ինչի արդյունքում կստեղծվի ժամանցային հաճելի և գրավիչ թաղամաս։

Պետք չէ անել որևէ փոփոխություն, այլ հնարավորություն տալ, ըստ անհրաժեշտության աջակցել տեղի բնակիչներին՝ իրենց տարածքը բարեկարգելու և իրենց սովոր միջավայրում ապրել շարունակելու համար:

Ներքոնշյալ նկարներում պատկերված ո՞ր քաղաքային միջավայրն է առավել գրավիչ Ձեզ համար:

Ձեր կարծիքով քաղաքի զարգացման հետ կապված ո՞ր սկզբունքն է ապահովում քաղաքի ապագային ուղղված առավել ցանկալի ճանապարհ։

Կարևորը բարեկեցիկ ապրելակերպն է։ Քաղաքային իշխանությունները պետք է խթանեն բարձրակարգ ու շքեղ առևտրային կենտրոնների, զվարճանքի վայրերի զարգացումը։ Քաղաքային պլանավորման առաջնահերթությունը տնտեսական աճը պետք է լինի։

Կարևորը հաճելի ապրելակերպն է, որում առաջնահերթությունը մարդու հարմարավետությունն է։ Քաղաքային իշխանությունները հիմնականում պետք է բարելավեն քայլուղիները, պուրակներն ու ժամանցի գոտիները։

Կարևորն արդար ապրելակերպն է, որում առաջնահերթությունը բոլորի համար հավասար հասանելիության ապահովումն է։ Քաղաքային իշխանությունները պետք է ապահովեն մատչելի բնակարաններ, նպաստեն խոցելի խմբերի տնտեսական հզորացմանը։

Գոյություն ունի տարակարծություն՝ կապված քաղաքի զարգացմանն ուղղված ներդրումների պլանավորման հետ։ Ըստ Ձեզ՝ ո՞րը պետք է լինի քաղաքային իշխանության առաջնահերթությունը։

Ներդրումների մեծ մասը պետք է ուղղել տեխնոլոգիական զարգացմանը՝ առաջնահերթություն տալով «խելացի լուծումներին», տվյալների վերլուծությանը, արհեստական բանականությանը, որոնք պետք է օգտագործվեն տրանսպորտի, էներգիայի սպառման, թափոնների կառավարման, հանրային ծառայությունների օպտիմալացման համար։

Ներդրումների մեծ մասը պետք է ուղղել հանրային ծառայությունների (մասնավորապես՝ առողջապահական և կրթական հաստատությունների) զարգացմանը` առաջնահերթություն տալով մարդկանց կյանքի որակի բարձրացմանը։ Այս պարագայում կարևոր է նաև հետիոտների համար հարմար ու հաճելի մայթերի, ինչպես նաև մշակութային կետերի ձևավորումը։

Ներդրումների մեծ մասը պետք է ուղղել շրջակա միջավայրի պահպանմանը՝ առաջնահերթություն տալով կանաչ տարածքների պաշտպանությանը, հեծանվուղիների և հանրային տրասնպորտի ստեղծմանը և զարգացմանը՝ անձնական ավտոմեքենաների փոխարեն։

Եթե տեղափոխվեք նոր թաղամաս, ինչի՞ն կտաք առաջնահերթ կարևորություն։

Առանձնացված նորակառույց բնակարանային համալիր, որտեղ բոլոր բնակիչները նոր են և առանձնապես իրար հետ չեն առնչվում:

Ժամանցի և հանգստի հանրային գոտիներ ունեցող թաղամաս, որտեղ տեղի բնակիչներն ու այցելուներն առանց իրար վերահսկելու և/կամ խանգարելու բնակվում են և անցկացնում իրենց ժամանցը:

Պատմական ժառանգություն և ավանդույթներ ունեցող ինքնատիպ թաղամաս, որտեղ իրար նման մարդիկ ապրում են սերտ հարևանային հարաբերություններով բակային միջավայրում:

Մի քանի տասնամյակ է, ինչ չի գործում քաղաքի արդյունաբերական մեծ ներուժ ունեցող գործարաններից մեկը, որի գործարկումը ռիսկային է միջավայրի աղտոտման և բնակիչների առողջության տեսանկյունից։ Ըստ Ձեզ՝ քաղաքային իշխանությունների ո՞ր ռազմավարությունն է առավել նախընտրելի:

Վերագործարկել գործարանը՝ նպաստելով քաղաքի տնտեսական աճին և ապահովելով աշխատատեղեր հազարավոր բնակիչների համար։

Չգործարկել գործարանը՝ դրա տարածքը վերածելով քաղաքաբնակների համար հաճելի և հարմար ժամանցային ու առևտրային գոտիների, ինչը նաև շահույթ կբերի քաղաքին ու փոքր և միջին բիզնեսի ներկայացուցիչներին:

Քանդել գործարանը՝ տարածքը վերածելով կանաչ գոտու, ինչը կբարելավի քաղաքի էկոլոգիան։

Ներքոնշյալ նկարներում պատկերված ո՞ր թաղամասում կապրեիք: